Rokitniki - sadzonki rokitnika męskiego i żeńskiego

Co to jest i jak wygląda rokitnik? Jakie ma właściwości?

Rokitnik to krzew z rodziny oliwkowatych. Jego cierniste pędy zwieńczone są charakterystycznymi liśćmi o szarozielonym kolorze. Na dziko rośnie niemal w całej Europie, na Syberii i na Kaukazie. W Polsce w naturze krzewy rokitnika możemy spotkać na piaszczystych urwiskach w miejscowościach nadmorskich, a także w niektórych pasmach górskich. Aktualnie rokitnik zaliczany jest do roślin chronionych. Osiąga naprawdę imponujące rozmiary: kilkudziesięcioletnie krzewy mogą dorosnąć do 7 metrów wysokości. Jeszcze do niedawna gatunek ten nie był zbyt dobrze znany; jedynie wśród ogrodników i osób specjalizujących się w medycynie tradycyjnej. Cierpki smak jego owoców raczej nie zachęcał do tworzenia przetworów, przegrywając np. z aronią, której smak można ograniczyć poprzez mrożenie owoców przed ich przetworzeniem. Mimo to, w ostatnich latach obserwuje się wzrost zainteresowania rokitnikiem: zarówno w ogrodnictwie (do tworzenia żywopłotów obronnych i nasadzeń dekoracyjnych), jak i w farmacji i naturalnej medycynie.

Krzew rokitnika osiąga nawet 4-5 metrów wysokości. Jednak aby dorósł do takiej wielkości potrzebuje czasu: nawet kilkudziesięciu lat. Rokitnik jest zaliczany do roślin dwupiennych, dlatego do kwitnięcia i tym samym owocowania, potrzebuje zarówno okazu żeńskiego jak i męskiego. Kwiaty krzewu rokitnika nie należą do spektakularnych, co roślina nadrabia owocami: mają one walor dekoracyjny, ze względu na swoją jaskrawopomarańczową barwę i okrągły kształt. Utrzymują się na gałązkach przez całą zimę. 

Owoce rokitnika pachną w sposób zbliżony do cytrusów i owoców egzotycznych. W Rosji uprawiany jest na gospodarczą skalę, dlatego też bywa nazywany "rosyjskim ananasem": jego owoce są cierpkie, jednak mają charakterystyczny posmak faktycznie przypominający ananasa. 

Rokitnik w ogrodzie - uprawa

Jak już wspomniano, mało jest roślin tak niewymagających jak rokitnik. Sadzonki dobrze przyjmują się zarówno na stanowiskach o dużej ekspozycji słonecznej, jak i częściowo zacienionych. Co ciekawe, krzew ten świetnie radzi sobie także na wapiennym, piaszczystym podłożu. Roślinie tej nie straszne są mrozy, susze, zanieczyszczenia powietrza. Jedyne, czego rokitnik może nie przeżyć, to umiejscowione na terenach zalewanych i podmokłych, ponieważ bywa podatny na gnicie korzeni. 

Najlepiej sadzić rokitnika na jesieni, nie zapominając o tym, aby umieścić obok siebie krzew męski i krzew żeński, najlepiej w odstępie 1-2 metrów. Przez pierwszy rok po posadzeniu roślina wymaga regularnego podlewania w przypadku braku intensywnych opadów deszczu. Nie trzeba go za to przycinać. Jeśli zależy nam na formowaniu konkretnego kształtu, pędy można jednak bez przeszkód usuwać, ponieważ rokitnik dobrze znosi wszelkie cięcia pielęgnacyjne. Kolejną dobrą informacją dla ogrodników, którzy nie lubią nadmiernej pracy jest to, że roślina ta nie wymaga nawożenia.

Rokitnik zwyczajny może być wykorzystywany do tworzenia wielu różnorodnych formacji ogrodniczych. Najbardziej popularnym rozwiązaniem jest żywopłot, który nie tylko nie wymaga pracy i regularnego przycinania, ale ma charakter samoograniczający się. Dlatego krzew ten sprawdza się do obsadzania trudnych terenów, takich jak skarpy, nieużytki, trudne fragmenty ogrodu. Żywopłot obronny z rokitnika niweluje potrzebę postawienia ogrodzenia, ponieważ jest bardzo trudny do sforsowania. Rokitnik może być także sadzony w formie pojedynczych krzewów, jednak warto zadbać o to, aby w naszym ogrodzie pojawiły się co najmniej dwa, żeński i męski. Wtedy będziemy mogli cieszyć oczy pomarańczowymi owocami na ciemnozielonym tle. Warto zauważyć, że drzewo rosnące do takiej wysokości wymagałoby regularnych cięć i pielęgnacji, a nierzadko także oprysków. Tymczasem krzew rokitnika dorasta do wielkości małego drzewa, a jego oczekiwania względem gleby i warunków są bardzo niewielkie. 

Jeżeli szukasz krzewu, który stworzy ciekawy, dekoracyjny, a do tego niebywale praktyczny bo nie potrzebujący cięcia żywopłot, odpowiedzią również jest rokitnik. Sadzonki owocujące dodatkowo dadzą plon, który będzie można wykorzystać do zrobienia domowych przetworów na zimę. 

Interesuje Cię temat ogrodnictwa? Przeczytaj nasz kolejny artykuł! Co daje mikoryza? Rośliny mikoryzowane na blogu Sadowniczy.pl!

Rokitnik - gdzie kupić tę roślinę?

Sprawdzona szkółka drzew i krzewów to najlepsze miejsce, aby zaopatrywać się w sadzonki rokitnika, pomimo faktu, że jest to roślina odporna warunki atmosferyczne i zanieczyszczenia. Szczególnie dobrze należy zastanowić się nad wyborem miejsca do zakupu sadzonek rokitnika, jeśli chcemy pielęgnować roślinę celem uzyskania owoców na przetwory lub zależy nam na wyjątkowych walorach dekoracyjnych. Kupowanie w sprawdzonych sklepach ogrodniczych gwarantuje również zakupienie krzewów żeńskich i męskich, dzięki czemu możemy liczyć na plon w okresie wegetacji.

Zdrowe i doskonale prowadzone sadzonki rokitnika możesz zakupić w sklepie Sadowniczy.pl

Rokitnik - odmiany, które warto znać

Nie wszyscy wiedzą, że rokitnik jest jedną z roślin posiadającą największą liczbę odmian. Aktualnie wyróżnia się ich ponad 300. Do najczęściej wybieranych zalicza się między innymi 'Botaniczeskaj', 'Trofimowskaja', 'Avgustinka', a także 'Hergo', 'Habe', 'Askol', 'Tatjana', 'Mary'. Wymienione odmiany najchętniej uprawiane są w Rosji, Niemczech i na Łotwie i są dostosowane do lokalnie występujących warunków atmosferycznych. 

Jeśli chodzi o polskie ogrodnictwo, to najczęściej wykorzystywane są 'Botaniczeskaja', 'Plamiennaja' i 'Podarok Sadu'. Pierwsza z wymienionych charakteryzuje się wysoką plennością oraz wykształca podłużne owoce w intensywnym kolorze żółto-pomarańczowym. Z kolei 'Plamiennaja' jest plenna, nie wytwarza rozłogów, ale charakteryzuje się dużą liczbą cierni, które znacznie utrudniają zbiór. To dobra odmiana na żywopłoty obronne. 'Podarok Sadu' ma z kolei bardzo mało kolców, za to duże owoce: to idealna odmiana dla osób uprawiających rokitnika celem wykonywania z niego przetworów.  

Do mniejszych ogrodów dobrym wyborem okaże się krzew z odmiany tzw. Złoto Syberii 'Aromatnaja'. To roślina mrozoodporna, o średnio silnym wzroście, która osiąga maksymalnie 3 metry. Ma niewiele cierni, za to bardzo dużo owoców: z jednego krzewu można uzyskać nawet 10 kilogramów! Charakteryzują się one wysoką zawartością cukru i dobrze się przechowują, dlatego sprawdzają się idealnie do przetworów. Złoto Syberii zostało zresztą dokładnie w tym celu wyhodowane na Uniwersytecie Botanicznym w Moskwie. 

Ciekawą odmianą jest rokitnik 'Friesdorfer Orange'. Krzew ten dochodzi maksymalnie do 4 metrów wysokości, ma bardzo ozdobny, zaokrąglony, rozłożysty pokrój. Ważną informacją na temat tej rośliny jest to, że jest samopylna, dzięki czemu nie wymaga nasadzeń większej liczby egzemplarzy. Do jej walorów zalicza się także obfite plony. W przeciwieństwie jednak do pozostałych odmian rokitnika, 'Friesdorfer Orange' najlepiej sadzić w miejscu dobrze oświetlonym promieniami słonecznymi. 

W przypadku wątpliwości, który krzew wybrać, warto skonsultować się z doświadczonym sprzedawcą ze sklepu ogrodniczego. 

Rokitnik. Właściwości lecznicze

Owoce rokitnika są wyjątkowo bogatym źródłem witaminy C. Dlatego roślina ta wykazuje właściwości przeciwzapalne, a także uszczelniające naczynia krwionośne. Zdaniem specjalistów, owoce rokitnika mają również działanie bakteriobójcze i przeciwgorączkowe. W sezonie jesiennym, gdy wzrasta liczba zachorowań na przeziębienie i grypę, warto mieć w domowej spiżarni konfiturę z rokitnika, a także syrop z owoców rokitnika.

Ostatnim odkryciem jest także fakt, że wyjątkowe właściwości lecznicze wykazuje również olej rokitnikowy, charakteryzujący się takimi właściwościami jak witamina F o korzystnym wpływie na cerę i skórę. W owocach rokitnika znajdziemy także karoteny i karotenoidy, które zapewniają mu pomarańczowy kolor, a w przewodzie pokarmowym człowieka zamieniają się w niezbędną do funkcjonowania organizmu witaminę A. Z tego względu owoce rokitnika wykazują pośrednio działanie przeciwzakrzepowe i przeciwskurczowe. Przetwory z rokitnika zalecane są osobom chorującym na schorzenia kardiologiczne, a także doświadczających problemów z wypadaniem włosów, pojawianiem się stanów zapalnych na twarzy i ciele. Badania kliniczne wskazują, że produkty oparte na rokitniku pomagają zwalczać stany zapalne związane z oparzeniami, odleżynami, a nawet przy zapaleniach pochwy i nadżerkach szyjki macicy. Oczywiście spożywanie owoców nie zastąpi kuracji farmakologicznej kierowanej przez lekarza, jednak może okazać się nieocenionym wsparciem przyspieszającym powrót do zdrowia. 

Co ciekawe, owoce rokitnika zachowują swoje właściwości niezależnie od postaci, w jakiej zostaną spożyte. Dlatego można się nim raczyć w ulubiony sposób. Niektórzy są zdania, że największe walory smakowe ma nalewka z rokitnika, która faktycznie odznacza się niebywałym aromatem i smakiem. Dla osób, które nie przepadają za alkoholem i nieletnich lepszym wyborem będzie jednak dżem. Warto sobie zdawać jednak sprawę z tego, że nie jest to najtańszy przetwór: dlatego jeśli mamy kawałek własnego ogródka, dobrze jest zdecydować się na posadzenie w nim krzaczków rokitnika.