Paprocie

Jak pielęgnować i dbać o paproć - tajniki hodowli

Paprotka, chociaż wydaje się łatwa w uprawie, potrafi zaskakiwać. Na szczęście ogrodowi eksperci doskonale wiedzą, jak radzić sobie z tymi pięknymi roślinami. Poniżej, w telegraficznym skrócie, przybliżamy (a w kolejnych akapitach rozwijamy) na co warto zwrócić uwagę zapraszając paprotkę do swojego domu i ogrodu.

• Światło i temperatura: paprocie lubią rozproszone światło, dlatego decydując się na ich hodowlę, powinniśmy zadbać o lekko zacienione miejsce. W domu może to być łazienka czy róg salonu bądź sypialni, w ogrodzie z kolei miejsce osłonięte np. drzewami przed słońcem bądź pod ogrodzeniem. Należy unikać nasłonecznionych parapetów czy skrajów działki na południowej wystawie. Sąsiedztwo kaloryfera również nie jest wskazane, podobnie jak miejsca narażone na przeciągi. Rośliny te najlepiej czują się w temperaturze od 20 do 25°C w lecie oraz od 18 do 20°C w zimie.
• Podlewanie i zraszanie: paprocie lubią podłoże stale lekko wilgotne, ale nie mokre. Rośliny te warto nawadniać regularnie, ale umiarkowanie woda o temperaturze pokojowej. Nie należy zraszać młodych listków.
• Sadzenie i przesadzanie: najlepiej przesadzać paprocie do świeżego podłoża w marcu i kwietniu. Dobrze sprawdzi się gleba dedykowana paprociom lub inne z dużą zawartością próchnicy.

Jak hodować i podlewać paproć?

Przepisem na sukces jest stałe utrzymywanie wilgoci w glebie - zarówno w podłożu w jakim paproć rośnie (doniczka bądź gleba w ogrodzie) - a także w powietrzu w przypadku pomieszczeń.

Paproć należy podlewać regularnie (2-3 razy w tygodniu) miękką wodą, najlepiej przegotowaną, o temperaturze pokojowej. Raz w miesiącu można urządzić im prawdziwe ogrodnicze spa - kąpiąc je obficie w wodzie. Przy okazji warto zraszać liście wodą. Pamiętajmy również o deserze w postaci specjalnych nawozów do paproci bądź odżywek z biohummusem. Podlewanie odżywkami warto uskuteczniać co 2 tygodnie, szczególnie w okresie obfitego wzrostu, który przypada na wiosnę i lato.

Warto również pamiętać, że paproć, tak jak inne rośliny hodowane w ogrodzie, warto chronić przed nadejściem mrozów. Najlepiej sprawdzi się tu stroisz bądź suche liście. Młode liście należy przykryć agrowłókniną.

Jaka ziemia będzie najlepsza do paproci? Odczyn pH ma wielkie znaczenie!

Piękne paprocie, by mogły nas cieszyć swoimi liśćmi, muszą zostać posadzone w odpowiedniej ziemi. Przy wyborze podłoża należy pamiętać, że naturalnym środowiskiem tych roślin jest las. Bez względu na to, czy sadzimy je do domowej donicy, czy ogrodu, ziemia do paproci powinna być przepuszczalna i żyzna. Dla większości gatunków najlepsze jest podłoże o odczynie obojętnym (6,5-7,5 pH), jedynie dla paprotki zwyczajnej i długosza królewskiego lepsze jest podłoże kwaśne, a dla zanokcicy i języcznika - wapienne. Najlepiej sprawdzi się tutaj ziemia kompostowa z torfem, piaskiem i próchnicą.

Jeżeli wsadzamy paproć do gleby po innych roślinach musimy ją najpierw odwodnić i zmieszać z biohummusem. Dobrze jest zadbać by stanowisko, na którym znajdzie się paproć w ogrodzie było nieco podwyższone - pozwoli to na odpływ nadmiaru wody. W przypadku gleby lekkiej i piaszczystej nie zapomnijmy o wzbogaceniu jej kompostem lub innym nawozem organicznym.

Kiedy przesadzać paprocie? Z nami wybierzesz najlepszy moment

Przesadzanie paproci nie jest trudne. Najlepszym momentem na rozdzielanie i sadzenie kłączy jest wiosna (marzec/kwiecień). Bryłę korzeniową należy delikatnie podzielić na fragmenty ok. 8-centymetrowe, a następnie - do uprzednio przygotowanej jamy - włożyć je na głębokość około 3-5 cm. Tak przygotowane kłącza należy następnie przysypać ziemią do paproci bądź ziemią z kompostem, delikatnie ugniatając. Następnie warto podlać intensywnie roślinę i zrosić liście.

Paprocie można również zasadzić do doniczki. Pojemnik musi być odpływowy i wyłożony na dnie kamyczkami. Ziemię w doniczce warto użyźnić torfem.

Warto również mieć na uwadze, że zbyt częste przesadzanie paproci jej nie służy i może prowadzić do częstych chorób i osłabienia. Optymalnie jest przesadzać lub rozsadzać bylinę co 2-3 lata lub wtedy, gdy - w przypadku warunków domowych - wymaga tego objętość korzeni. Pamiętajmy, że paprocie bowiem są przyzwyczajone do wzrostu w ciasnych warunkach.

Paprocie w ogrodzie - wybierz odpowiednie stanowisko

Komfortowe do wzrostu i rozwoju paproci będą narożniki pomieszczeń i zacienione rabatki. Stanowiska nasłonecznione są mocno niewskazane w przypadku tych roślin. Warto zwrócić uwagę, czy rosnąca w domu paproć nie wyciąga się ku światłu lub gubi liście. To pierwszy sygnał, że jest jej albo za sucho albo za ciemno. W takiej sytuacji przestawmy ją bliżej słońca, najlepiej w miejsce, gdzie wpada ono do pomieszczenia lub ogrodu w ograniczonym zakresie, np. pod okap drzew.

Paproć doskonale się tam odnajdzie się właśnie pod osłoną koron wyższych roślin, pięknie przykrywając połacie ziemi. Jesienią i zimą stare liście paproci utworzą bogatą ściołę. Jako rośliny leśne, paprocie są przyzwyczajone do gleb próchnicznych i świeżych, spulchnionych domieszką materiału skalnego.

Jeżeli marzysz o wprowadzeniu do swojego ogrodu ciekawych paproci, gatunki i odmiany przedstawione poniżej z pewnością Cię zainteresują. Niektóre z nich nadają się do uprawy w domu:

• Zanokcica - ten rodzaj paproci liczy nawet do 720 gatunków. Najbardziej popularna jest zanokcica gniazdowa. Posiada całobrzegie liście, które są nietypowe dla paproci. W ogrodzie liście mogą osiągać długość do 100 cm, z kolei w warunkach domowych - do 30/40 cm. W ogrodzie doskonale sprawdzi się też zanokcica murowa, zanokcica skalna oraz zanokcica zielona. W Polsce naturalnie występuje zanokcica języcznik, dawniej znany jako języcznik zwyczajny.
• Płaskla łosioroga, inaczej Łosie rogi - to paproć, która swoją nazwę zawdzięcza liściom podobnym do łosiego poroża. Liście mogą osiągać długość do 100 cm. Pochodzi z Jawy.
• Flebodium - to kolorowe paprocie ogrodowe pochodzące z południowoamerykańskich tropików. Cechą tych roślin są mocno powcinane liście, przybierające niebieskozieloną barwę. Nazwa tej paproci pochodzi od żółtego zabarwienia zarodni, występujących na spodniej stronie liści. Bardzo szybko się rozrasta i wyjątkowo wymaga przesadzania co roku. Popularny w Polsce gatunek to Flebodium złociste.
• Niekropień klinowaty, adiantum klinowate - posiada dosyć nietypowe jak dla paproci liście o bardzo cienkich osadkach i ogonkach liściowych. Przypominają wyglądem liście miłorzębu dwuklapowego. Najpopularniejszą odmianą jest niekropień właściwy.
• Paprotka zwyczajna - to roślina osiągająca długość liści do 40 cm. Najczęściej wybierana do domu.
• Paprotnik Fortune'a Clivicola - to roślina dorastająca do 60 cm. Ma skórzaste, jasnozielone i wzniesione liście i uznawana jest za jedną z mniej wymagających paproci.
• Nefrolepis wyniosły, nerczyłusk wyniosły, paprotka - to jeden z najpopularniejszych gatunków paproci. W domu najczęściej uprawiany jest nefrolepis wyniosły. W zależności od odmiany przybierają różny kolor, kształt i długość pierzastego wachlarza liści (30-150 cm).
• Długosz królewski - to gatunek, który rzadko występuje w Polsce i jest objęty ścisłą ochroną gatunkową. Osiąga wysokość do 150 cm a jego liście są podwójnie pierzaste. Często wybieraną odmianą długosza jest Purpurascens, która charakteryzuje się purpurowymi liśćmi w początkowej fazie rozwoju.
• Pióropusznik strusi - to jedna z najpiękniejszych paproci, posiadająca płonne liście, podwójnie pierzaste, tworzące kępę, która przypomina kształtem lejek. Jeżeli zapewni się mu odpowiednie podłoże, może wyjątkowo rosnąć nawet na stanowisku słonecznym. Dodatkowo szybko się rozrasta, dlatego ważne jest by uprawiać go w dużych ogrodach.
• Narecznica samcza - to często spotykana odmiana paproci w polskich lasach. Jej liście osiągają wysokość do 150 cm. W sprzedaży często występuje odmiana Crispa, która posiada dekoracyjne liście.
• Onoklea wrażliwa - to niewielkich rozmiarów paproć, osiągająca 60 cm wysokości. Ta odmiana rośliny jest dosyć ekspansywna i silnie się rozrasta. Polecana do dużych ogrodów.
• Wietlica - posiada ładnie wybarwione liście. Najczęściej w polskich ogrodach możemy spotkać wietlicę japońską i wietlicę samczą. Osiąga wysokość do 50 cm.
• Podrzeń żebrowiec - to gatunek rodzimy zimozielonej paproci, który częściowo jest objęty ochroną. Osiąga wysokość do 30 cm i świetnie sprawdza się jako roślina okrywowa. Jedną z jej odmian jest podrzeń nadmorski.
• Paprotnik szczecinkozębny - to krajowy gatunek paproci o grubym drewniejącym kłączu. Osiąga wysokość do 30-40 cm. Posiada liście zimozielone o długości 30 cm, które są miękkie i każdej strony mają do 40 listków, które są piłkowane i wyrastają na wyraźnych ogonkach. Z kolei ogonek liściowy i oś liścia pokryte są brązowymi, łuskowatymi włoskami.