Jeżyny - sadzonki jeżyn

Sadzenie i uprawa jeżyn - podpowiadamy kiedy sadzić jeżyny i jak je przyciąć

Zastosowanie jeżyn - do czego się przydadzą?

Z jeżyn można wykonać smaczne i zdrowe przetwory. Dżemy, różnorodne konfitury i soki, syropy smakują wyśmienicie, a zimą dodają nam siły i poprawiają odporność. Niektórzy ogrodnicy upatrzyli sobie jeżynę także w roli ciekawej rośliny na żywopłot, która wybarwiona jesienią świetnie akcentuje poszczególne strefy w ogrodzie.  Takie prowadzenie jeżyny bezkolcowej nie jest trudne. Zastosowanie tej rośliny jest jednak dużo bardziej wszechstronne, o czym opowiemy w dalszej części opisu.

Sadzenie krzewów jeżyny - o tym pamiętaj!

Aby otrzymać zadowalający plon z posadzonych krzaków jeżyn, należy sadzić je w odległości mniej więcej 2-2,5 metra od siebie. W takich warunkach pędy jeżyn mogą się swobodnie rozrastać, a krzewy prezentują się dzięki temu bardzo okazale. Jeżyny same w sobie nie potrzebują natomiast wybitnie dobrych warunków do wzrostu. W zupełności wystarczy im średniej jakości gleba, dość lekka i przepuszczalna. Oczywiście nie zmienia to faktu, że im bardziej zadbamy o jakość podłoża, tym prawdopodobnie większe szanse na spory urodzaj.

Jedno, czego na pewno nie lubią jeżyny to zbyt dużej wilgoci. Tej należy unikać szczególnie w znaczeniu zalewania korzeni. Stojąca woda i zbyt intensywne nawodnienie tylko utrudnią wzrost, a także mogą doprowadzić do gnicia. Jeżyny będą ponadto bardzo dobrze czuły się w miejscach zacisznych, osłoniętych od wiatru. W tej kwestii są bardzo podobne do potocznie sadzonych malin, bądź winogrona. Rusztowaniem dla jeżyn może stanowić ściana budynku lub specjalnie do tego przygotowana pergola. Pamiętaj, że jeżyna bezkolcowa lubi spore podpory, wybierz zatem coś ciekawego z oferty dostępnej na rynku.

Jaki jest najlepszy termin przesadzania jeżyny bezkolcowej? Podobnie jak spokrewnione z nimi maliny, warto sadzić zarówno wiosną, jak i jesienią.

Jak powinna przebiegać standardowa pielęgnacja jeżyn?

O jeżynę dba się dość łatwo, a sama w sobie nie wymaga skomplikowanej pielęgnacji. Ze względu na to, że cechuje ją rozległy system korzeniowy będzie też odporna na brak wilgoci w glebie, czy suszę. Korzystnie na wzrost jeżyny wpłynie jednak cykliczne ściółkowanie, nawożenie w początkowym okresie wegetacji. Najlepsze do tego celu będą nawozy mineralne oraz dedykowane tym roślinom. Czy jeżynę należy zabezpieczać przed zimą? Teoretycznie nie ma co do tego specjalnych wymagań. Pędy jednoroczne, to można ochronić je przed mrozem przyginając do ziemi i okrywając słomą bądź standardowej jakości agrowłókniną.

Pielęgnacja jeżyny ogrodowej

Jeżyna nie ma specyficznych wymagań co do pielęgnacji. Tworzy dość rozległy i głęboki system korzeniowy, dlatego jest odporna na brak wilgoci w glebie. Podlewać ją należy tylko w okresach długotrwałej suszy - obficie raz na 7 do 10 dni. Ziemię wokół rośliny warto ściółkować, co zapobiega rozrastaniu się chwastów i utracie wody, zwłaszcza na ziemiach lekkich

Uwaga! Jeżyny można uprawiać w formie kolumnowej, ale należy wówczas pamiętać o tym, by zapewnić im solidną podporę.

Czy jeżyny należy przycinać?

Każda odmiana jeżyn owocuje na pędach ubiegłorocznych, a to oznacza, że po okresie owocowania krzew należy obciąć tuż przy ziemi. Młode pędy jeżyny można natomiast pozostawić i poczekać do wiosny na to, by finalnie wybrać kilka z nich do owocowania.

Gdy natomiast prowadzimy krzewy w formie kolumnowej, to w celu uzyskania ciekawej formy, młode pędy przycinamy, wówczas gdy osiągną wielkość palika. Cięcie jeżyny nie jest trudne, na pewno poradzisz sobie z tym nawet wówczas, gdy nie jesteś wprawionym ogrodnikiem.

Jeżyna - odmiany, które powinny zagościć w Twoim ogrodzie

Jedną z odmian, która uchodzi za mało podatną na mróz, oraz posiadającą nieduże i słabe kolce będzie jeżyna 'Gazda'. Owocuje w lipcu i sierpniu, a uzyskany plon ma czarny kolor i słodki posmak. Inną znaną, ale średnio podatną na przemarzanie odmianą jeżyny będzie 'Orkan'. Ta jeżyna bezkolcowa nie ma odrostów korzeniowych. Na owoce należy poczekać do sierpnia, ale warto, bo są sporych rozmiarów i z delikatnie kwaśnym, ciekawym posmakiem. Pięknie błyszczą.

'Thornless Evergreen' to kolejna odmiana bezkolcowa jeżyny, ze średniej wielkości owocem. Plony wydaje w połowie września.

'Black Satin' - odmiana jeżyny bezkolcowa, która rośnie i owocuje podobnie jak 'Orkan'. Do minusów zaliczyć można podatność na przemarzanie. Uzyskane owoce tej jeżyny są czarne, nieco wydłużone i błyszczące.

Choroby jeżyn i jak z nimi walczyć

Jedną z powszechniejszych i najbardziej zauważalnych chorób na jeżynach jest zamieranie pędów. Zmiany wynikające z pojawienia się tej choroby będą się prezentować w postaci podłużnych jasnobrunatnych lub brunatnych zgorzeli z fioletowym nalotem. Same liście jeżyn w wyniku zaatakowania tą chorobą brunatnieją, a na pędach kora będzie nieestetycznie się łuszczyć. Do infekcji dochodzi najczęściej po cięciu oraz innych uszkodzeniach pędów. Zarodniki choroby rozprzestrzeniają się dość szybko i mogą zaatakować niemal cały krzew.

Inną chorobą jeżyn będzie rdza, której symptomów na roślinie należy doszukiwać się w maju lub czerwcu. Warto zwrócić uwagę na dolną część liści. Najprawdopodobniej pojawią się na nich żółto-brązowe plamy z charakterystyczną obwódką. Wszystkie pędy, które będą pojawiały się na takiej porażonej roślinie będą już słabsze, a z czasem wzrost zostanie całkowicie zahamowany, jak również kwitnienie i owocowanie.

Kolejną chorobą jeżyn będzie także szara pleśń, która uwidacznia się powstaniem szarego nalotu z zarodnikami grzyba. Zarodniki szybko zakażą całą roślinę. Wśród popularnych chorób na jeżynach jest także wertycylioza. Grzyb Verticillium dahliae atakuje korzenie, uniemożliwiając przenikanie do nich wody. Finalnie roślina więdnie i zamiera.

Jak chronić jeżynę przed większością wskazanych chorób? Przede wszystkim istotny jest zakup właściwych, tylko zdrowych sadzonek. Niekorzystnie może wpływać na roślinę zbyt nadmierne nawożenie azotem, a pozytywnie zadziała systematyczne podcinanie oraz usuwanie porażonych części jeżyny zawsze wtedy, gdy je zauważymy. Można także zastosować określone środki ochrony roślin. Jaki nawóz do jeżyny bezkolcowej zastosować, by nie chorowała? W ofercie dostępnych produktów, znajdziesz sporo tańszych i droższych środków.

Dlaczego jeżyny nie dojrzewają? Podpowiadamy o tym i innych problemach

Jeżeli jeżyna nie chce owocować to powodów takiego stanu rzeczy należy doszukiwać w słabym zasilaniu oraz nieodpowiednim podłożu. Zadbaj, by gleba miała lekko kwaśny odczyn oraz zastosuj nawóz z azotem i potasem. Latem zaś regularnie podlewaj jeżynę, ale nie dopuszczaj do tego, by ziemia była podmokła. Odżywcze dla każdej jeżyny będzie również cięcie. Niektóre odmiany jeżyny należy też okryć na zimę np. słomianym chochołem.

Owoce jeżyny - właściwości i zastosowanie

Uprawa jeżyny jest powszechna z wielu powodów, ale przede wszystkim dlatego, że jej owoce mają właściwości lecznicze. Można je nawet zaliczyć do naturalnych farmaceutyków, które znajdują zastosowanie przy przeziębieniu, infekcjach bakteryjnych oraz wirusowych. Jednak nie same owoce są tutaj korzystne. Także liście jeżyny można wykorzystać w ziołolecznictwie.

Jeżyna będzie przede wszystkim bogatym źródłem witaminy C, błonnika pokarmowego, witaminy K, a także manganu polecanego w profilaktyce osteoporozy. Jeżyny wpływają ponadto bardzo korzystnie na pracę mózgu, zapobiegając utratom pamięci spowodowanym starzeniem się. Istotne są także wszelkiego rodzaju przeciwutleniacze zawarte w tych owocach i zwalczające wolne rodniki. Znane w przypadku jeżyn są właściwości przeciwzapalne i przeciwbakteryjne przeciwko niektórym bakteriom wywołującym zapalenie jamy ustnej.

Ogromne znaczenie zdrowotne mają także przetwory z owoców jeżyny - soki, dżemy, galaretki, nalewki. To dlatego tak wiele osób sięga właśnie po nie, wypełniając nimi domowe spiżarki. Sok z jeżyn działa napotnie i wykrztuśnie, a także będzie pomocny przy wszelkiego rodzaju dolegliwościach przewodu pokarmowego i przy leczeniu nerwicy. Roślina ta wykazuje aktywność przeciwzapalną i antyoksydacyjną. Może być ten składnikiem mieszanek stosowanych na nadciśnienie i przy chorobach neurologicznych.